Hoe het ambacht van garnalen vissen mensen met elkaar en onze Noordzee verbindt
De echte vissersbonken? Die vind je nog altijd aan onze Belgische Kust. Elke nacht varen vissersboten uit om verse vis te vangen in de Noordzee. ’s Ochtends keren ze dan terug om de vis te sorteren, te kuisen en vervolgens kraakvers te verkopen. Dat onze Noordzee een schat aan dier- en plantensoorten bevat, weet ook Willy Versluys, reder ter visserij van De Crangon en bezieler van de fish- en foodmarket De Cierk in Oostende. Hij wil bezoekers graag laten kennismaken met al het moois dat onze Noordzee te bieden heeft, met de schoonheid van de plek zelf en met zijn ambacht van het garnalen vissen. Op zijn boot De Crangon neemt hij toeristen, bewoners of ondernemers mee om hen met hun eigen ogen te laten zien dat onze Noordzee een florerende plek is – en dat mag je gerust letterlijk nemen.
Garnalen vissen: stukje nationaal erfgoed
Willy Versluys is een man met een missie. Uit liefde voor ons maritiem erfgoed heeft hij er persoonlijk voor gezorgd dat De Crangon, een van de oudste houten vissersboten van België − waarvan de naam ontleend is aan de Latijnse benaming voor Noordzeegarnaal −, in zijn originele staat bewaard is gebleven en zijn functie kon behouden. “Tweemaal per week vaart De Crangon uit en nemen oud-vissers een groepje mensen mee de Noordzee op. Voor onze Belgische Kust leren we ze hoe je op de authentieke manier garnalen vist. Als de netten worden bovengehaald, mogen de mensen zelf aan de slag en sorteren ze mee de garnalen. Nadien worden ze aan boord gekookt en krijgen ze een snelcursus garnalen pellen voor dummies. Als afsluiter sturen we ze met een kilogram verse Noordzeegarnalen naar huis.” En de mensen zelf? “Die vinden het natuurlijk een ongelofelijk leerrijke ervaring, zeker als de oud-vissers honderduit beginnen te vertellen over al hun avonturen op de Noordzee en wat deze plek voor hen betekent”, vertelt Willy Versluys. (lacht)
Als fervent voorvechter van het in stand houden van ons maritiem erfgoed, heeft Willy enkele jaren geleden dit initiatief op poten gezet en de vissersboot zijn functie van weleer teruggegeven. De Crangon, het vaartuig zelf, was immers het eerste vaartuig ooit dat erkend werd door Erfgoed Vlaanderen en maakt dus deel uit van onze geschiedenis. Daarnaast wil Willy ons ook het ambacht van het garnalen vissen bijbrengen, het maakt tenslotte deel uit van ons cultureel erfgoed. “Doordat we bezoekers of bewoners mee de zee op nemen, kunnen we hen in de praktijk laten zien hoe garnalen van oudsher gevangen worden. Op die manier blijft niet alleen het ambacht bewaard, maar leren we ze ook de smaak van de échte grijze garnaal kennen. Dan kunnen ze zelf proeven welke wonderen er in onze Noordzee rondzwemmen. Tot slot vind ik het ook een meerwaarde voor de stad Oostende zelf. Via deze weg laten we iedereen niet alleen kennismaken met een stukje lokaal erfgoed, maar zoeken we ook verbinding met de Noordzee, toch een belangrijke plek voor elke Vlaming, en zeker voor elke Oostendenaar.”
De Cierk als ontmoetings- en belevingscentrum
De stad Oostende en meer bepaald de Oosteroever kregen de laatste jaren een serieuze make-over. Op deze plek versmelten nieuwe trendy woonwijken en futuristische architectuur met het lokale erfgoed, het water, het groen, de traditie en de historiek van de Vlaamse Visserij. Deze plek huisvest de huidige Oostendse vismijn . De vroegere Vismijn, gelegen aan de rand van de stad zelf, werd in de volksmond de Cierk genoemd naar zijn ronde vorm. De oude pakhuizen op de Oosteroever staan symbool voor de geschiedenis van de stad en dus kwam Willy met het idee op de proppen om deze gebouwen een nieuwe bestemming te geven door, hoe kan het ook anders als visliefhebber, er een fish, food en meetmarket in onder te brengen. “De vismijn heeft een belangrijke historische waarde voor de stad Oostende. Ik vond het dus een beetje mijn plicht om de gebouwen in ere te houden en hun waarde aan de Oostendenaar terug te geven. De uiteindelijke keuze viel op een fish- en, food- en meetmarket, we zitten hier tenslotte aan de bron. Maar we zijn meer dan een zoveelste foodmarket, ik omschrijf De Cierk liever als een ontmoetings- en belevingscentrum voor jong en oud. Op het gelijkvloers willen we lokale ondernemers de kans geven om hun eigen winkel uit te baten. Ik denk bijvoorbeeld aan een ambachtelijke bakkerij en een grote viswinkel, die we dagelijks kunnen aanvullen met verse Noordzeevis. Daarnaast zal er ook een ruimte komen met een groot kookeiland waar allerlei workshops en demonstraties kunnen worden georganiseerd. De ruimtes boven kunnen tot slot afgehuurd worden als vergader- of feestzalen. Kortom, ook met De Cierk willen we inzetten op die totaalbeleving en geloven we dat het de ideale plek is waar de toerist, de Oostendenaar en de ondernemer met elkaar in contact kunnen komen”, besluit Willy.
Tekst: Carline Roggeman
Fotografie: Willy Versluys