– Ingrid Van Wateghem
Een bistro in een kathedraal? Een collega kijkt me met een ongeloofwaardige blik aan en lacht. En toch is het waar. Bij de ingang van de kathedraal van Antwerpen, die jaarlijks 300.000 bezoekers over de vloer krijgt, staat een discrete wegwijzer die de toegang tot de kathedraal en bistro De Plek aanwijst. Ik loop door de ruime gangen van de kathedraal tot het koor en kom via de sacristie de voormalige Sint-Janskapel binnen, waar zich nu De Plek bevindt, een eenvoudige, van alle frivoliteiten ontdane bistro die dranken en hapjes aanbiedt. Zowel Antwerpenaars als toeristen vinden de weg hierheen. De mensen die er werken vallen veelal uit de boot in het normale economische circuit. Net die mensen wil Sense kansen bieden in plaats van ze te stigmatiseren.
Bistro De Plek is het nieuwste project van Sense. De plek bij uitstek om er Johan Van Dooren, Manager Marketing en Communicatie, en Klaas Impens, Operationeel Directeur, te ontmoeten en ze uit te vragen over de werking van Sense.
Wie of wat is Sense?
“Sense is al meer dan twintig jaar actief in het opstarten en uitbaten van horeca-exploitaties. Op dit ogenblik baten we zeven buurtrestaurants uit, drie bedrijfsrestaurants, enkele gewone horecazaken en een cateringdienst. Daarnaast zijn we steeds actiever in hotels, event- en belevingscentra. Op dit ogenblik werken er 320 mensen bij Sense, waarvan 210 Medewerkers in Activering (MIA’s).”
Wat is het unieke aan jullie werking?
“Het unieke aan onze werking is dat we professionele begeleiding en werk bieden aan mensen die elders uit de boot vallen. Onze medewerkers krijgen een waardevolle job en daardoor ook een beter leven. Zo maken we samen dromen waar. Wij willen de bezoekers van onze horecazaken kwaliteit en gastvrijheid bieden. Daarvoor staan onze enthousiaste medewerkers garant. Daarnaast willen we gasten samenbrengen aan een tafel met lekkere producten en een gezonde voeding. We zijn erkend als maatwerkbedrijf en voor lokale diensteneconomie. We werken samen met OCMW’s voor de inschakeling van mensen in een Art.60-statuut. Niettemin komen onze inkomsten voor 84 % uit onze uitbatingen en 14 % van subsidies.”
Op basis van welke waarden werken jullie samen met horeca-uitbatingen?
“We krijgen regelmatig aanvragen van horeca-uitbatingen die met ons willen samenwerken vanwege onze expertise. De absolute basisvoorwaarde is dat we dezelfde waarden delen: samen, klantgerichtheid, maatschappelijk engagement, professionele groei, goesting en ondernemingszin. Voor we met elkaar in zee gaan, tasten we elkaar bij wijze van spreken af. Ik herinner me nog de eerste gesprekken met de paters van Averbode in het kader van onze samenwerking voor Het Moment, het belevingscentrum van de abdij. We gingen met elkaar in conclaaf gedurende twee dagen, voerden gesprekken en toetsten onze respectievelijke waarden af. Er was duidelijk een match, we hadden werkelijk goesting om met hen in zee te gaan. Ook zij stonden positief tegenover een samenwerking. De sociale activering met de nabije omgeving en het duurzaamheidsaspect speelden een belangrijke rol. In tegenstelling tot de horecawereld waar alles zeer snel evolueert en verandert, zaten wij hier dadelijk op dezelfde golflengte. We hebben onze samenwerking bezegeld met een eenvoudige maaltijd, in pure Kempense stijl en hebben samen een lekker Averbode-bier gedronken met uitzicht op de tuin.”
“Een andere belangrijke factor is de financiële rentabiliteit. Soms komen mensen naar ons toe die op basis van vrijwilligers een uitbating gestart zijn, maar die al gauw moeten constateren dat deze financieel niet haalbaar is. Zij roepen onze expertise in.”
Welk traject doorlopen jullie met de toekomstige medewerkers?
“Wij bieden doorgroeimogelijkheden aan mensen die weinig kans maken op de reguliere arbeidsmarkt. We zorgen voor opleidingen op maat en trainen ze dagelijks in onze horeca-uitbatingen. We voeren een specifiek HR-beleid, omkaderen onze medewerkers met de nodige zorg en begeleiden ze persoonlijk, maar pamperen ze niet. We voeren in de meeste van onze horeca-uitbatingen geen specifieke communicatie over onze medewerkers omdat we ze niet willen stigmatiseren, maar net kansen bieden. Bovendien verwachten wij van hen dezelfde kwaliteitsvolle service en gastvriendelijkheid als elke andere horecazaak. In tegenstelling tot wat mensen soms denken, ligt het absenteïsme bij onze medewerkers niet hoger dan bij andere werknemers.”
“We leiden overigens niet alleen onze medewerkers op. Ons leidinggevend personeel krijgt ook een vorming rond positief leiderschap met de naam Begeestert!”
“We deinzen er evenmin niet voor terug om onszelf in vraag te stellen. Uit het duurzaamheidsverslag blijkt dat we goed bezig zijn. En we willen zo verder gaan. In de volgende jaren streven we ons 50 Sense-plan na: in de volgende jaren 50 nieuwe buurtrestaurants of andere exploitatievormen te realiseren. Dit getal van 50 is natuurlijk eerder symbolisch maar geeft wel onze ambitie weer en het geloof in de maatschappelijke meerwaarde van ons verhaal. Alle voorstellen om een horecaverhaal op te bouwen of een horecagelegenheid uit te baten kijken we met grote nieuwsgierigheid en vertrouwen tegemoet.”
Outfort in Fort Acht in Hoboken, De Heerlijckyt van Elsmeren in Geetbets, Het Moment in de abdij van Averbode, De Plek in de kathedraal van Antwerpen zijn alle erfgoedlocaties. Zijn jullie actief hiernaar op zoek of berust dit op louter toeval?
“We willen door onze potentiële partners geprikkeld en geïnspireerd raken. Laat de herbestemming van erfgoedpanden in horecafaciliteiten net zo’n uitdaging zijn waar we graag onze tanden inzetten. Toeval is het dus niet.”
Intussen zijn bezoekers binnengedruppeld en eten ze een lekkere hap in de bistro. Anderen hebben de verborgen parel van De Plek ontdekt: een terras met een uniek uitzicht op de gotische details van de kathedraal, een oase van rust in het hart van de stad. Tijd om te gaan. Bij het afscheid wijst Johan me op een kunstwerk van Koen Theys in Bistro De Plek: een videoprojectie van sacrale figuren over alle wereldreligies heen die in elkaar overvloeien. Johan suggereert me ook om nog even te gaan kijken naar ‘Diasporalia’ van dezelfde kunstenaar. Twaalf bronzen matrassen, bedekt met persoonlijke bezittingen, liggen in twee rijen tegenover elkaar op de vloer. Theys weet op een schrijnende wijze de vluchtelingenproblematiek in beeld te brengen. De confrontatie blijft nazinderen. Tot ver buiten de muren van de kathedraal.
Klaas Impens is in 1965 geboren in Mortsel. Na zijn opleiding ‘HR en communicatie’, was hij de eerste jaren actief in de horeca. Daarna maakte hij de overstap naar het Rode Kruis waar hij 13 jaar werkte bij de dienst voor de opvang van asielzoekers. In 2009 startte hij bij Sense als hr-manager. Actueel is hij er operationeel directeur.
Johan Van Dooren is in 1974 geboren in Antwerpen. Hij volgde een opleiding ‘Politieke en Sociale Wetenschappen’ en ‘Communicatiewetenschappen’ en startte zijn loopbaan in de journalistiek. Hij werkte vervolgens in het sociaal economiebedrijf Manus. In 2012 werd hij manager ‘Marketing & Communicatie’ bij Sense, waar hij nu ook verantwoordelijk is voor de Sense Academy.
Auteur Ingrid Van Wateghem is geboren en getogen in Brussel. Ze is verknocht aan de stad en de talloze mogelijkheden die ze biedt op cultureel en gastronomisch vlak. Ingrid startte haar loopbaan bij Toerisme Vlaanderen als prospector voor de brochure Vlaanderen Vakantieland en groeide later door als productontwikkelaar. Sinds een viertal jaar werkt ze als productmanager in het ‘Flanders for foodies’-team. Uit nieuwsgierigheid naar uitdagingen van ‘Toerisme naar morgen’ en de visie van de partners hierop, besloot ze verhalenwever te worden.
