Reizen naar Morgen begon met vele inspirerende gesprekken, gevolgd door de eerste concrete stappen: de proeftuinen en flourishing destinations, een internationale samenwerking met Schotland en Roemenië. Vlaanderen en Schotland hebben al veel langer een goede verstandhouding, zo ook op het vlak van toerisme. Tijdens de Belevingsdag in Meetjesland in november 2023 konden onze Schotse medereizigers van de Angus Tourism Cooperative dan ook niet ontbreken.
Norma Lyall werkt bij Angus Tourism Cooperative als ontwikkelingsmedewerker met een breed scala aan ervaring binnen de toeristische sector. Ze is voormalig directeur van ATC, een van de oprichters van het eet- en drinknetwerk Appetite for Angus, ze leidt mee de Pride of Place-groep in Angus en is ook lid van Brechin Community Led Tourism, dat de lokale bevolking centraal wil stellen in het besluitvormingsproces om voordelen voor de hele gemeenschap op te leveren - inclusief de mogelijkheid voor lokale bedrijven om mee te kunnen genieten van de bezoekersaantallen van grotere, populaire lokale attracties. Norma houdt van haar regio en vooral landelijk en gemeenschapsgericht toerisme en lokaal eten en drinken kunnen haar dan ook bekoren. Een perfecte match dus met de Huysmanshoeve, die een hyperlokaal menu aanbiedt.
"Het was allereerst een absoluut voorrecht om uitgenodigd te worden om deel te nemen aan deze Reis naar Morgen”, zegt Norma. “Naarmate de reis vorderde, merkten we dat het flourishing destinations-project onze organisatie in Angus echt sterker heeft gemaakt. We zagen veel meer aparte projecten groeien en een concrete invulling krijgen. Maar het heeft ook mij als individu veel geleerd. Ik voel me gesteund in het feit dat ik gerust op een andere manier naar zaken mag kijken. Het deed me ook inzien dat mijn stem net zo sterk is als die van een ander, en dat ik op die manier ook anderen kan begeleiden bij hun reis. Het delen van de kennis die wij hebben opgebouwd in Schotland, is vandaag belangrijk voor mij geweest. En ik vind het geweldig om samen te zijn met like-minded mensen – dat maakt een enorm verschil.”
Ook haar reisgenoot Alison Elliot, onder meer voorzitter van ATC, manager bij Murton Trust (aka de Huysmanhoeve van Angus, nvdr), bestuurscomitélid bij Brechin Community Led Tourism in Angus en lid van Tay Cities Tourism Strategy Group, merkt op een dag als vandaag de groei die ze binnen hun eigen regio zien. “Het is interessant hoe het vrijwilligerswerk binnen Angus, en binnen onze hele gemeenschap, versterkt is door het flourishing destinations-project. Ik zie nu waar er kansen liggen voor onze regio en gemeenschap.”
Gemeenschap bevorderen
In Angus gaat er veel aandacht uit naar de kracht van de gemeenschap. Beslissingen over de regio worden liefst genomen door bewoners van Angus zelf. Daar komen prachtige flourishing initiatieven uit voort, zoals bijvoorbeeld de begeleide wandelingen door wildlife experts en natuurliefhebbers uit heel Schotland en tal van gratis evenementen, georganiseerd door vrijwilligers en medewerkers van Sustainable Kirriemuir. “We kunnen gebruikmaken van al deze kennis vandaag, om ze optimaal in te zetten opdat onze regio kan floreren”, gaat Alison verder. “Onze toeristische coöperatie in Angus zou er niet zo goed voor staan als het project er niet was geweest. Het begon met individuele projecten, die allemaal dezelfde kant opgingen, naarmate we het toerisme in onze regio van naderbij bekeken.”
In Angus werd het project geleid door de Angus Tourism Cooperative, Murton Trust en Flourish9, waarbij alle drie de organisaties ernaar streefden om gezamenlijk leren in toerisme en samenwerken binnen de gemeenschap te bevorderen, om tot een bloeiende bezoekerseconomie te komen. “Dat resulteerde in een flinke boost van al deze aparte projecten en al het andere dat er gaande was in de regio.”
Een heel ander, aanwezig voorbeeld is onder meer Dog Friendly Angus and Dundee, een gemeenschapsinitiatief gerund door een groep plaatselijke vrijwilligers en ondersteund door ATC. Het begon met een Facebookgroep en richt zich nu op zoveel mogelijk hondenliefhebbers, lokaal en internationaal, om plekken te ontdekken waar je samen met je trouwe viervoeter van kan genieten. Of er is ook een online wandelboekje samengesteld, met wandelroutes die het Cateran Ecomuseum heeft ontworpen, met financiële steun van Paths for All, een organisatie die mensen wil stimuleren meer te wandelen voor hun (mentale) gezondheid. Personen van alle leeftijden kunnen het natuurlijke en culturele erfgoed van de regio ontdekken, langs oude dreefwegen en eeuwenoude bossen en historische marktstadjes. “En ondanks we geen deel meer uitmaken van de EU en dat het project is afgelopen, denk ik dat het belangrijk was om hier vandaag te zijn. Want we zijn nog steeds op die reis, er valt nog veel te leren en te delen met elkaar”, aldus Alison.
"Bovendien denk ik dat de mensen hier niet langer enkel collega’s zijn, maar ook levenslange vrienden”, glimlacht Norma. “Je leert elkaar om dingen met een nieuw paar ogen zien. Om het anders aan te pakken, vanuit een bottom-upbenadering. Dat je met die verbinding begint vanaf een diepgewortelde fundering. Ja, die wortels… Het is interessant hoe je meteen overgaat naar de analogie van ‘bloeien’, zoals roots en groeien, wanneer het gaat over Reizen naar Morgen (lacht).”
Frisse blik
"Voor mij gaat het erom dat je trots bent op de plek en dat je vol vertrouwen je kennis of je ervaring met de regio deelt”, aldus Alison. “Dat maakt het namelijk speciaal voor de volgende persoon die ermee kennismaakt. Als je werkelijk die passie hebt om het met iemand anders te delen, dan neem je hen ook mee op die reis. Het moedigt mensen inderdaad aan om zaken met een frisse blik te zien, maar voor onze regio zie ik vooral dat de Reizen naar Morgen-visie mensen aanmoedigt om te zeggen: kijk, je kunt ergens wonen en eigenlijk een naburige stad aandoen als bezoeker. En het is goed om dat zo te ervaren, vanuit die bril. Dan wil je als bezoeker een plek ervaren zoals de bewoners dat doen.”
Met de herfstzon op hun snoet en heerlijke lokale producten op hun bord was de ervaringsdag in oktober alleszins een van de betere om te ervaren in het Meetjesland. Die werd aangevuld met urenlange gesprekken over de verschillende toepassingen van de Reizen naar Morgen-visie bij alle aanwezigen. “Maar de grootste eyeopener voor mij was dat er eigenlijk heel weinig verschillen bestaan”, meent Alison. “We hebben dezelfde uitdagingen, waarschijnlijk delen we ook in dezelfde successen. Wat ik ook vreemd vond is om de Huysmanhoeve te komen, want we hebben exáct dezelfde organisatie thuis (lacht).”
Ook over weven of (story)weaving, werd die dag veel gepraat. Er is dan ook een lange geschiedenis tussen Belgische en Schotse wevers (Schotland leverde onder meer wol aan wevers in de Middeleeuwen, nvdr.). Norma: “We praatten veel over ‘verhalen weven’, de manier waarop we onze verhalen vertellen, dus voor mij was weven zeker hét thema. Dat geldt ook voor onze Roemeense partners, die eveneens deelnamen aan het flourishing destinations-project. In Roemenië zag je overal weefgetouwen en op dat vlak zijn ze heer en meester.”
Storyweaving is meer concreet het ontdekken van een rode draad of overeenkomsten en belangrijke lessen, of betekenisvolle lagen, binnen een verzameling van persoonlijke verhalen. Deze methode wordt gebruikt binnen het reizen naar morgen, maar ook tijdens de ervaringsdag had het zijn moment. Zo konden alle aanwezigen hun successen delen en eventuele uitdagingen bespreken. “Een van die uitdagingen is absoluut het concept van flourishing destinations proberen uitleggen aan mensen”, zegt Norma. “Maar we vertellen dan dat het dat allang niet meer is; het is eerder een manier van zijn en doen geworden.”
“We moeten vooral ook niet proberen te vermijden om flourishing destinations in de mond te nemen”, voegt Alison eraan toe. “Waarschijnlijk wordt er in jouw stad of regio al mee aan de slag gegaan, maar heeft het gewoon een andere naam. Eenmaal men begrijpt dat deze visie eigenlijk iets heel praktisch is dat je kunt toepassen in jouw regio, dan is het gemakkelijk om mee op de kar te springen. Omdat er ontelbare manieren zijn waarop mensen het kunnen invullen op hun eigen manier. Het overkomt je niet, je kunt er zelf direct mee aan de slag.”
