Het Karrenmuseum in Essen is een eigentijds museum. Hoewel het al bestaat sinds de jaren ’70 en beschikt over meer dan 300 karren, wagens en koetsen, is het allesbehalve stoffig. Bezoekers kunnen het vakmanschap achter deze voertuigen zelf ontdekken, bijvoorbeeld in workshops smeden of mandenvlechten. Op die manier probeert het museum de geschiedenis verbinden met de toekomst.
Erfgoed in beweging
Met een jong en energiek team zet het museum zich in om de kennis van ongemotoriseerd transport levend te houden en laat het zien hoe dit erfgoed ook vandaag de dag relevant en praktisch interessant kan zijn. "We willen het vakmanschap dat schuilgaat achter deze voertuigen levendig houden door met bezoekers in onze werkplaatsen aan de slag te gaan", legt Pieter, directeur van het Karrenmuseum, uit.
Bezoekers kunnen deelnemen aan verschillende workshops, zoals werken in de smidse of mandenvlechten met oude scheepstouwen. “Ze kunnen proeven van het echte vakmanschap", vertelt Cleo, de publieksmedewerker bij het Karrenmuseum. Zoekboekjes voor kinderen en maakdagen voor jong en oud zorgen voor een speelse en moderne manier om de ambachten te ontdekken en zelf te beleven.
Geschiedenis herleeft
Het Karrenmuseum wil het verleden verbinden met de toekomst. “Een museum vandaag moet veel meer doen dan enkel de deuren van zijn historische collectie openstellen,” benadrukt Pieter. “Je moet een werking creëren die de buurt, ondernemers en bezoekers blijft aanspreken.” Een van onze nieuwe projecten draait bijvoorbeeld rond het betrekken van bedrijven en maneges uit de buurt om dieren in te zetten voor het trekken van de karren. Het is daarmee een mooie mix van geschiedenis, vernieuwing en lokale verankering. “De voertuigen hadden we al, maar de motor ontbrak nog”, lacht Pieter. Dat het museum de ambachten als iets levends beschouwt en niet als verleden tijd, bewijzen ook hun opleidingen en workshops. “Een tijdje terug hebben we hier een leerjongen tot professioneel smid opgeleid. Daarna heeft hij zelfs de stap naar zelfstandig ondernemer gezet. Hij geeft hier nu zelf workshops in de smidse”, voegt Cleo eraan toe.
Nieuwe verbindingen
Ook via andere samenwerkingen wil het museum hun visie verder versterken. “Bij de haven van Antwerpen bijvoorbeeld zetten ze in op duurzaamheid, iets waar het Karrenmuseum ook veel waarde aan hecht,” zegt Pieter. “We werken nu bijvoorbeeld samen met hen aan een project om oude scheepstrossen op te halen en in onze touwslagerij uit elkaar te draaien. Een oude praktijk, maar wij willen dat verhaal terug naar het heden trekken.” Toch erkent hij de uitdagingen die soms met het opzetten van samenwerkingen gepaard gaan. “Als je samenwerkt met commerciële partners, merk je soms een verschil in bedrijfslogica. Geduld en wederzijds begrip zijn dan essentieel, want het is belangrijk dat iedereen de meerwaarde van het partnerschap voelt”, vult Pieter aan.
Hoewel het Karrenmuseum zich nog maar recent bij het Reizen naar Morgen-netwerk heeft aangesloten, geloven ze sterk in de meerwaarde. “Los van het feit dat we ons helemaal kunnen vinden in de Reizen naar Morgen-gedachte, geloven we dat het lidmaatschap kansen zal bieden om nieuwe partners te leren kennen. “Creatieve kruisbestuiving door samenwerking met diverse organisaties – van toerisme tot onderwijs of andere musea – biedt veel potentieel”, aldus Cleo. “Het is interessant om te horen hoe anderen het aanpakken om zo van elkaar te leren.”
Dit artikel verscheen in het Riebedemie-magazine 2025-01.